Bas¸arılı Bir Resif Akvaryumu Bakımı Stratejisi Gelis¸tirmek

Bu aylık sütun yazısında, bas¸ından sonuna kadar, bas¸arılı bir resif akvaryumunun nasıl yaratılacag˘ı ve bakılacag˘ı hakkında size rehberlik etmeyi umuyorum. Bu ilk makalede resif akvaryumu bakımı bas¸arısını kendi kis¸isel felsefemle tarif etmek istiyorum.


Bas¸arılı bir resif akvaryumu bakımı stratejisi gelis¸tirmek

Bugün ve yarın için plan
Eg˘er bas¸arılı bir resif akvaryumunda ihtimallerinizi düzeltilmek için yapabileceg˘iniz bir s¸ey varsa, bu akvaryumcunuza veya on-line malzeme satıs¸ı yapan bir yere adımınızı atmadan önce sag˘lam bir resif akvaryumu bakımı stratejisi gelis¸tirmektir.

Bakmak istedig˘iniz hayvanların ihtiyaçlarını ve uzun yıllar sag˘lıklı yas¸amaları için gereksinimlerini dikkate almadan bir resif akvaryumu kurmak çok kolaydır.

Kaç yeni bas¸layan kis¸i yerel akvaryumcusuna gidip veya bir televizyon programı izleyip o anda bir resif akvaryumu kurmak istediklerine karar veriyor? Bu, ben de dahil, tahmin ettig˘inizden çok daha fazla kis¸iye oluyor.

Resif akvaryumu bakımına yeni bas¸layan biri hakkında biraz tarih: Ben. O zamanlar baktıg˘ım tatlı su balıklarına yem almak için evimin yanındaki yerel akvaryumculardan birine girdim. Dükkandaki koridorda yürüdükçe, arka tarafta çok parlak renkli balıkların ve ilginç görünümlü bitkilerin bulundug˘u bir yer fark ettim . Dükkan sahibine hemen " bu balıklar ve bu akvaryumlardaki bitki görünümlü s¸eyler nedir?" diye sordum ve dükkan sahibi de "tuzlusu balıkları ve mercanlar" dedi. O andan itibaren aniden hobiye takıldım ve o gün eve yepyeni bir tank, ısıtıcı ve bir paket tuzla geldim. Daha sonra eg˘lencem bas¸ladı. Ne yapacag˘ım hakkında hiç bir fikrim olmadan ve akvaryumcumun önerileriyle silahlandırıldıktan sonra bir deniz akvaryumuna sahip olmus¸tum. Bir an önce balık ve mercan almak dıs¸ında hiç bir planım yoktu. Söylemek gereksiz ama, ben en iyi resif akvaryumu bakan kis¸i deg˘ildim ve ilk yılımda sürekli kars¸ılas¸tıg˘ım bas¸arısızlıklardan dolayı bir çok kez hobiyi bırakmayı düs¸ündüm.

O zamandan beri, eg˘er bas¸arılı olmak istiyorsam, bir resif akvaryumu kurmadan önce detaylı bir strateji gelis¸tirmemin s¸art oldug˘unu ög˘rendim. Buna rag˘men her s¸ey bizim planladıg˘ımız gibi gitmiyor, eg˘er bas¸ından beri iyi bir stratejimiz varsa, bu, yanlıs¸larımızın ve bas¸arısızlıklarımızın minimum seviyede kalmasını sag˘layacaktır.

Hadi resif akvaryumu bakım stratejimize bas¸layalım

Bakmak istedig˘iniz canlı türlerini seçiniz
Bir resif akvaryumu kurarken ele alınacak en önemli s¸eylerden biri, bakmak istedig˘iniz canlıların türleridir. Bu bölüm, özellikle, bir resif akvaryumu bakan olarak sizin bas¸arınız veya bas¸arısızlıg˘ınız üzerinde en büyük etkiye sahip olacaktır. I˙lk bas¸ta bakmak istedig˘iniz canlıları seçerek bas¸lamalısınız, daha sonra hiçbir malzeme almadan önce, her birinin ihtiyaçlarını ve gereksinimlerini aras¸tırmalısınız.

Hayvanların ihtiyaçlarını aras¸tırmak para ve zaman kaybetmenizi ve büyük hayal kırıklıkları yas¸amanızı engelleyecektir. Daha da önemlisi, bu görülmeye deg˘er canlıların yalnızca zayıf planlama, yanlıs¸ malzeme ve uyumsuz canlılar yüzünden gereksiz yere ölmesini engelleyecektir.

Eg˘er tang veya dig˘er büyük balıkları seviyorsanız, onlara esaret altında sag˘lıklı kalmaları için gerekli yeri vermeyi de çok istiyor olmalısınız. 75 litre bir akvaryumda bir tang koymak düs¸ünülmemeli ve dig˘erlerinin yaptıg˘ını görüyorsanız, bu yapılacak dog˘ru s¸ey veya hayvan için sag˘lıklı demek de deg˘il. Eg˘er sps (kısa polipli sert) mercanlarından bakmak istiyorsanız fakat çok güçlü lambalara para yatırmak istemiyorsanız bas¸ka cins mercanlara bakmayı düs¸ünmelisiniz. Daha, ilerdeki aylarda tartıs¸acag˘ımız, yapılması gereken ve yapılmaması gerek bir çok s¸ey var fakat;

Kendinize sormanız için bir kaç soru:

Bakmak istedig˘iniz balıklar belli bir boyda akvaryum istiyor mu?
Balıklar, sizin istekli olarak sag˘layabileceg˘iniz özel bir diyet istiyor mu?
Mercanların özel ıs¸ık gereksinimleri var mı ve malzemeleri, yükselen elektrik faturasını kars¸ılayabilip lambaların olus¸turacag˘ı ısıyla bas¸a çıkabilir misiniz?
Hayvanlarınızın sag˘lıklı kalabilmesi için gerekli besleme ve bakıma ayıracak yeterli zamanınız var mı?
Eg˘er tankınızdan ayrıysanız, bir müddet, yoklug˘unuzda hayvanlarınıza bakabilecek biri var mı?
Hayvanları kars¸ılayabilir misiniz?

Bunlar basit sorular gibi gözükse de, hayvanların sag˘lıg˘ı için çok önemlidir ve eg˘er soruları dıs¸a dönük sorarsanız büyük hayal kırıklıg˘ına ug˘ramazsınız.

Sabır
Resif akvaryumu bakımında sabırlı olmak çok önemli bir unsurdur ve eg˘er bas¸arılı olmak istiyorsak hepimiz bunu takip etmeliyiz. I˙yi s¸arap ve antik bir araba gibi, resif akvaryumunuz da bir günde kurulmayacak. Bir haftada, bir ayda yada bir yılda da kurulmayacak çünkü bu sürekli gelis¸en bir sistem. Birçok resifçi ilk kurumdan sonra bir resif akvaryumunu yıllarca oturmus¸ saymazlar bu yüzden kendi akvaryumunuzun da bir günde bir günde biteceg˘ini düs¸ünmeyin. Bas¸langıç döngüsünden tankın sabit, küçük bir eko sistem oldug˘u noktaya kadar çalıs¸an bir çok karmas¸ık gelis¸me vardır ve bunun hemen olmasının hiç bir yolu yoktur.

Resif akvaryumlarına baktıg˘ım kısa sürede, yaptıg˘ım en büyük yanlıs¸ kısa zamanda lüks bir resif akvaryumu yaratmaya çalıs¸maktı. I˙leri görüs¸lü olmamam ve sabırsız olmam nedeniyle birçok mükemmel balık ve mercanı kaybettim ve hiçbirinizin aynı hayal kırıklıg˘ına düs¸mesini istemiyorum. Tankınızı kurarken ki zamanı kısaltacak bazı s¸eyler olmasına rag˘men, bir kritik s¸eyi kısaltamazsınız, zamanı. Tankın eskimesi ve oturması zaman alır.

Maliyet
Bu hobiye bas¸layacakların cesaretini kırmak istemiyorum fakat dürüst olmak gerekirse bu düs¸ük bütçeli bir hobi deg˘il. Hem benim hem de karımın size söyleyebileceg˘i gibi kurmak istedig˘iniz tank ve bakmak istedig˘iniz canlılara bag˘lı olmak üzere bu hobi çok pahalı olabilir. Ne tür bir resif akvaryumu istedig˘inize de bag˘lı olarak malzemelere ve balıklara yüzlerce hatta binlerce dolar harcamak çok kolaydır.

Paranızı korumanın kendi malzemelerinizi kendinizin yapması gibi bir çok yolu vardır. Fakat, eg˘er kabiliyetiniz yoksa, çog˘u malzemeniz posta siparis¸iyle veya yerel akvaryumcunuzdan gelecektir. I˙stedig˘imiz bir çok canlı da çok pahalı olabilir. Canlılarınızı kargo ile alarak daha ucuza alabilirsiniz fakat kargo parasını ekledig˘inizde canlı kadar hatta daha fazla tutabilir.

Bu hobide en fazla gördüg˘üm hata , ileride deg˘is¸tirmek niyetiyle sürekli yetersiz/güçsüz malzemelerin alınması. Reef Central'da yeni bas¸layanlardan sürekli olarak s¸u soruları görüyorum "X skimmer'ı benim tankım için s¸imdilik uygun mu?" Normalde s¸imdilik demek yeni bas¸layan hobici malzemeyi bozulana kadar kullanıyor veya bir kriz içinde alıyor ve yukarıda anlattıg˘ım oyun planına uymuyor. Bu konuda kendi tecrübelerimden bahsedebilirim çünkü ben de ucuz ve yetersiz malzemeler alarak bas¸ladım ve bunların benim ihtiyaçlarıma sıg˘madıg˘ını gördüm. Birden deg˘ersiz es¸yalarla dolu bir yerim oldu ve bazen, yalnızca oturup planladıg˘ımda vereceg˘im paranın 2-3 katını harcadım.

Ne yazık ki, bir çok ürünün maliyeti malzemenin performansı ve kalitesiyle dog˘ru orantılı. Dig˘er yönden, bir çok ünlü markanın ürünlerinin performansına rakip olacak hatta geçecek, resif akvaryumları için malzeme üreten bazı usta hobiciler de vardır.

Genel maliyeti düs¸ürecek küçük bir akvaryuma bakabilirsiniz fakat bakabileceg˘iniz hayvanların sistemdeki kısıtlamasını bilmeniz gerekir. Ayrıca su parametreleri gibi detaylara da azalan su hacmi yüzünden çok dikkat etmelisiniz.

Yalnızca bir kaç yeni bas¸layanın düs¸ündüg˘ü bir harcama ise resif akvaryumuna bakım yaparken geçen zaman. Su deg˘is¸tirirken, malzemeleri kurarken, mercanları yerles¸tirirken ve sag˘lıklı bir resif akvaryumuna bakmak için gereken benzer görevleri yaparken sayısız saatlerimi harcadım. Hobide bulundug˘um ilk üç yıl dıs¸arıda oldug˘umda akvaryumuma bakacak kimse olmadıg˘ından hiç tatile çıkmadım. S¸imdi bile, çok ehil bir akvaryum bakıcım olmasına rag˘men, yalnızca bir günlüg˘üne giderim. Tankınızdan ayrı oldug˘unuzda rahat olmanıza yardım edecek ve tankınızın otomatik olarak is¸lerini yapacak yollar var fakat bunların da yaptıkları is¸le bag˘lantılı maliyeti var. Burada önemli olan, çok istedig˘iniz sistemi anlatmak böylece bir kerede dog˘ru ekipmanı alırsınız hem paranızı korursunuz hem de hayal kırıklıg˘ına ug˘ramazsınız.

Kendinize sorabileceg˘iniz bir kaç soru daha;

Seçtig˘iniz uygun tank ve ekipmanı kars¸ılayabilir misiniz?
Seçtig˘iniz hayvanları kars¸ılayabilir misiniz?
Büyük akvaryumlarda fazlalas¸an elektrik faturasını kars¸ılayabilir misiniz?
Akvaryumla ug˘ras¸ırken gerekli zamanı kars¸ılayabilir misiniz?

Tekrar söylüyorum, bunlar basit sorular fakat aynı zamanda önemliler. Soruların bazıları parayla ilgili olmasa da, hobiyi kars¸ılayabileceg˘inizden emin olmalısınız.

Ödevinizi yapın!
Bas¸arılı bir resif akvaryumu bakmakta dig˘er önemli bir s¸ey de aras¸tırma yapmak. I˙nternetle birlikte artık parmak uçlarımızda çok miktarda bilgi var. Ne tip bir akvaryum ve hayvanlar seçmemize yardımcı olacak, bakabileceg˘imiz ve ög˘renebileceg˘imiz yüzlerce resif tankı var. Bir de, canlılar ve ekipmanlar hakkında bilgiyle dolu çok fazla yüksek kalitede kitap var. Buldug˘um en deg˘erli kaynaklardan biri çes¸itli mesaj panoları. Bunlardan bazıları, örneg˘in burada Reef Central'da, yeni bas¸layanlar için açılmıs¸ forumlar bile var. Burada tüm resif akvaryumu bakımı sorularınızı sorabilirsiniz. Soru sormaktan korkmayın hatta resif akvaryumunuza yardım etmesi için kendinize bir danıs¸man bile seçebilirsiniz. Ben hobiye ilk bas¸ladıg˘ımda, yerel akvaryumcunun tavsiyelerini dinledim ve eg˘er tüm ödevlerimi yaparsam çog˘u hatta tüm hatalarımdan sakınabileceg˘imi fark etmedim.

Sonuç olarak
I˙lk aras¸tırmanızı yaptıktan sonra, artık bakmak istedig˘iniz hayvanları seçebilirsiniz. Her bir hayvanın, gereksinimlerini ve hem zaman olarak hem de parasal yönden maliyetini kars¸ılayıp kars¸ılayamayacag˘ınıza karar verebilirsiniz. Ayrıca bas¸arılı bir resif akvaryumu hedefinizi bas¸armak için aras¸tıracag˘ınız bir kaç bildig˘iniz yer de var.


Eg˘er bu makale ile ilgili herhangi bir sorunuz varsa, lütfen Reef Central'deki yazar forumumu ziyaret ediniz.




ReefKeeping Magazine™ Reef Central, LLC. Copyright © 2002