Deniz akvaryumu üzerine açılmı_ forumlarda sık sık görülen 2 ba_lık kesintisiz
"Resifime daha yeni bir balık koydum ve hep saklanıyor, beslenmiyor" |
esifime daha yeni bir balık koydum ve _u an tüm balıklarımda küçük beyaz benekler var" |
Bir çok hadisede, yeni balık direkt ana tanka koyuluyor ve bundan
sonra i_ler kötüle_iyor. Çok görülen bu iki sorun ve di_erleri, yeni alınan tüm balıkları
ilk olarak bir karantina akvaryumuna koyarak çözülebilir.
Karantina neden yardım edecek? _nanıyorum ki TÜM yeni balıkları
karantinaya almanın iki temel nedeni var:
1. |
Balı_ı esaret ya_amına alı_tırmak |
2. |
Hastalı_ı önlemek |
Alı_tırma
_kinci sebep ço_u insanın aklına gelen ilk
neden olsa da, di_erinin daha önemli oldu_unu dü_ündü_ümden, ben
onda biraz zaman harcamak istiyorum.
Bir balı_a yakalandı_ından eve getirdi_iniz
zamana kadar neler oldu_unu dü_ünün:
|
Toplayıcı balı_ı yakalayıp onu bekletme tanklarına koyar |
|
Balık aslında toplama bölgesinde geçici toplama tankına
koyulup ve sonra toplayıcının sahildeki esas tesisine ta_ınabilir |
|
Balık bu bekletme tanklarında bir günden bir kaç haftaya kadar bekleyebilir |
|
Balık daha sonra distribütöre gidip orda ba_ka bir bekletme tankına konulabilir |
|
Sonunda, paketlenip yerel akvaryumcunuza gönderilir ve akvaryumcunun akvaryumuna
salınmadan önce paket içinde 24 saatten fazla kalabilir |
Yakalandıktan akvaryumcunun tankına kadar olan zaman 2 gün ile 2 hafta arasında olabilir ve
bu süre içinde büyük ihtimalle balık beslenmez.
Akvaryumcuda balık biraz yem alabilir fakat akvaryumcunun ilgilenece_i çok fazla balık
olaca_ından bu balık özel bir ilgi görmez. Balık do_adan yakalandı_ından hazır yemleri yemeye alı_mı_
olmayacak ve su yüzeyinde yüzen yemleri bile almayabilir.
_u an akvaryumcudan eve do_ru bir kaç gündür veya bir kaç haftadır çok stresli olan bir
balıkla gidiyorsunuz. Büyük ihtimalle hiçbir _ey yemedi ve güçsüz olmalı.
Balı_ı, önüne ne atsanız yiyen bir grup sa_lıklı balıkla birlikte ana tankınızı koydu_unuzda ne olacak?
Muhtemelen saklanacak. Verilen yemi ilk di_er balıklar yiyece_inden, büyük ihtimalle çok yem yiyemeyecek.
E_er canlı yemle alı_tırılma istiyorsa, mevcut balıklarla yarı_mak zorunda. Mevcut balıkların onu rahatsız etmesi hatta kavga etmesi gibi gerçek bir tehlike de var.
Alternatif ise bu yeni balı_ı kendi ba_ına bir tanka yerle_tirmektir. Akvaryumda yeterli saklanma yeri olur ve stresi azaltmak için ı_ıkları
kısabilirsiniz. En önemlisi, balı_ı yeme alı_tırmak için birebir ilgilenebilirsiniz ve bu çok çe_itli yemleri denemenize izin verir. Sonunda, balık bir kere yem
aldı_ında, güç toplama ve esaret altında ya_ama _ansı olur.
Kendi ba_ına bir tankta 4-6 haftadan sonra balı_ın çe_itli yemlerle besleniyor olması lazım. Yakalandıktan tankınıza gelene kadar
sürede kaybetti_i a_ırlı_ı geri kazanmalı. Hatta büyümeye bile ba_layabilir. En önemlisi, çok az hatta hiç stres altında olmayacak.
Hastalık Engelleme
Hastalık engelleme balı_ı karantina altına almak için di_er iyi bir neden.
Balıklar kendileriyle birlikte do_adan hastalık ta_ıyabilir veya bekletme
tanklarında veya akvaryumcuda enfeksiyonla temas edebilirler. En fazla kar_ıla_ılan hastalık
tek hücreli Cryptocaryon yüzünden olu_an deniz beyaz bene_idir (marine ich). Cryptocaryon’un ya_am süresi 2-3 haftadır.
Yani bir balı_ı, enfeksiyonun di_er canlılara yayılma _ansının olaca_ı ana tanka koymadan önce 4-6 hafta ayırmak,
enfeksiyonu tespit etme _ansını oldukça arttırır. Karantina sürecinde e_er hastalık tespit edilmi_se, tedavinin
omurgasızlar üzerinde etkisini endi_e etmeden küçük bir akvaryumda çok daha kolay tedavi uygulanabilir.
Amyloodinium gibi yalnızca çok bula_ıcı de_il aynı zamanda hızlı i_leyen ba_ka
ve daha zorlu hastalıklar da vardır. Enfeksiyonlu balı_ı kurtarmak için bir _ans olması açısından,
bunlar çok çabuk tedavi edilmelidir. Balı_ı ayrı bir akvaryumda tutmak demek, tedavi di_er canlıları
hiç strese sokmadan çok çabuk idare edilebilir demektir.
Karantina akvaryumundaki su kalitesi iyiyse ve balıklar çok az hatta hiç strese maruz kalmadıysa,
hastalıklar çok görülmez ve tedavi nadir olarak gereklidir.
Neden karantinaya almayalım?
Bazı insanlar, karantina akvaryumunun daha çok strese neden oldu_unu dü_ünerek
karantina akvaryumuna kar_ı olduklarını tartı_ıyorlar. Bu ancak karantina akvaryumu do_ru kurulmadıysa
do_ru olabilirdi. E_er yeterli saklanma yeri yoksa veya su kalitesi yüksek de_ilse, karantina akvaryumu
balık için daha stresli olabilir. Fakat tüm bu problemler kolayca düzeltilir.
Nasıl bir karantina akvaryumu kurulur?
Balıkları karantina altına almak için kurulmu_ bir akvaryumun özenle
kurulmu_ olması gerekmiyor. Yalnızca kaliteli temiz suyu ve balık için birçok saklanma
yeri olan sabit bir ortam olmalıdır.
Bir karantina akvaryumu en az 60 cm uzunlu_unda olmalıdır. Daha küçü_ü yeni
canlıları strese sokabilir. 90 cm bir akvaryum daha iyi olur ve birçok balık için yeterli
alanı sa_lar. Tangler ve genç melek balıkları bile karantina dönemi içinde bu boyda bir
akvaryumda iyi olacaktır. Benim karantina akvaryumum 90 cm bir akvaryum.
Tankın bir ısıtıcıya ve çok az ı_ı_a ihtiyacı olacak. Tek bir floresan
yeterli olmalı. Bir tane standart gün ı_ı_ı (daylight) floresan yeterli olur, pahalı akvaryum
tipi bir floresana ihtiyaç yok.
|
Benim karantina akvaryumum. Midye kırı_ı ve kendi
yaptı_ım hava ile çalı_an çakıl altı filtresi ile bir 91cm X 36cm X 46cm akvaryum.
Saklanma yerleri kayalar, meran iskeletleri ve kabuklar. Bu akvaryumda bakır tedavisi
uygulayamam ama bu zamana kadar gerekmedi. Tuzlulu_u dü_ürme (hyposalinity) tedavisini
ise ba_arıyla uyguladım. |
Tank dekorasyonuna dikkat edilmelidir. Kalsiyum karbonat bakırı
emdi_inden kalkerli materyallerden uzak durmalısınız. Bu, bakır tedavisi gerekti_inde
iki probleme sebep olur;
1. |
Kalsiyum karbonat tarafından emilme bakırı solüsyondan ayıraca_ından,
do_ru seviyede bakırı korumak zor olacaktır. |
2. |
pH’da bir dü_ü_, bakırın tekrar solüsyona bırakılmasına neden olabilir.
Bu da muhtemelen öldürücü dozda bakıra sebep olur. |
PVC borular ve seramik saksılar iyi saklanma yerleri olu_tururlar ve balı_ın
yakalanma zamanı geldi_inde kolayca kaldırılabilirler. Canlı kayaların yüksek miktarda kalsiyum
karbonat içeren mercan döküntülerinden olu_tu_u için kullanılmaması lazım. _laveten, bir karantina
akvaryumunda tedaviyi kısıtlayacaklarından omurgasızlara gerek yoktur.
Birçok wrasse cinsi kendini kuma gömdü_ünden akvaryumda kum bulundurmak
önemli olabilir. Wrasseleri karantina akvaryumuna koymayı planlıyorsanız, silis ve kalkerli
olmayan nehir kumlarından kullanmalısınız.
Bir karantina akvaryumu bazı biyolojik filtrasyon çe_itleri ister. En
basit biyolojik filtrasyon bio-ball içeren bir kutu filtre. Di_er bir olasılık kalkerli
olmayan kum ile bir çakıl altı filtresidir. Tankın normal _ekilde döngüsünü olu_turması
lazım ve nitrit ile amonyak ölçülemez olana kadar karantina için kullanılmaması lazım.
Normal _artlar altında bu 4-6 hafta almalı. Karantina akvaryumu e_er ana tankla aynı
zamanda kurulursa, döngü de aynı zamanda, ana tanka balık koymadan olu_ur.
Karantina akvaryumunun sıcaklık ve tuzlulu_u ana tank ile aynı
seviyede tutulmalıdır. Bu da do_al deniz suyu ile aynı olmalıdır: 26-29 C (79-84 F) ve 35 ppt
Balı_ınızı karantinaya almak
Yani balı_ı karantina alma i_lemi çok kolaydır.
Her balı_ı yaptı_ınız gibi yeni balı_ınızı suya alı_tırmalısınız. _lk po_etin
içindeki su sıcaklı_ıyla akvaryumun sıcaklı_ı e_it olması için po_et suda yüzer. 10 dakika oldukça
yeterli olacaktır. Daha sonra, az ar azar akvaryum suyunu po_ete ekleyin. Po_etteki suyun 4 katı
suyu elde edene kadar po_ete su eklemeye devam edin. Balıklar su parametresindeki de_i_ikliklere
oldukça toleranslı olduklarından, bu yalnızca 30 dakika civarında sürmelidir. Damlatarak alı_tırma
genelde bunu yapabilmek için en basit metottur. 2 litrelik bir kabı akvaryum suyuyla doldurun ve
kıskaç veya musluk gibi hızlıca damlamasına yardım edecek bir _ey ile bir hava hortumu kullanarak
kaptan po_ete suyu sifonlayın. Bu akvaryum suyundan po_et suyuna uyumlu geli_meyi sa_layacaktır.
Bazı ki_iler, po_etteki suyu bir kepçe ile kovaya bo_altarak çıkarmayı öneriyor.
Balık kepçeye yakalanıyor ve sonra akvaryuma, akvaryumcudan hiç su gelmeden, balı_ı koyuyorlar.
_ahsen, az miktarda akvaryumcudaki suyun çok bir problem olarak görmüyorum ve
ço_u hastalı_a neden olan _eyin su yerine balı_ın üstünde ta_ınır. Ben balı_a olabildi_ince az
stres sunmayı tercih ederim ve bu yüzden balı_ın po_etten dı_arı yüzmesine izin veririm.
Balık tanka girdi_inde e_er mümkünse ı_ıkları kısman iyi bir fikir. Balı_ın yeni
çevresini ara_tırması ve uygun saklanma yerleri bulaması gerekece_inden ı_ıkları tamamen kapamayın.
Balı_a gece için ı_ıkları kapamadan önce yerle_mesi için bir saat veya daha fazla zaman verin.
Ertesi gün, onu yem aldırtmaya ba_lamanız gerekti_inden, tank çevresindeki
hareketlerinizi en aza indirmeye çalı_ın. Bazı balıklar neredeyse hemen yem almaya ba_layacaktır
fakat di_erleri yem alamaya isteksiz olabilirler veya sizin sa_ladı_ınız yemin yem oldu_unu bilmeyebilirler.
Farklı çe_itlerde donmu_ yemlerle hazırlıklı olun. Yumurtadan yeni çıkmı_ artemia (artemia
naupii, baby brine shrimp) veya yeti_kin artemia gibi canlı canlı yemlere de ba_vurmak zorunda
kalabilirsiniz. Hareket genelde ilgisini çekecektir ve yem almaya te_vik edecektir.
Balık karantina akvaryumunda en az 4 hafta bırakılmalıdır. 6 hafta gözlemleme
için daha fazla süre verir. E_er balık çe_itli yemlerle iyi beslenmiyorsa veya normal davranmıyorsa
daha uzun bir zaman gerekli olabilir. E_er balık enfeksiyonun bir belirtisini gösteriyorsa uygun
tedavi uygulanmalıdır.
6 hafta sonra balık e_er normal davranıyorsa, iyi yemek yiyorsa ve enfeksiyonun
veya a_ırlık kaybının bir belirtisini göstermiyorsa ana tankta ta_ınabilir.
Sonuç olarak
Karantina altına almak, sa_lıklı balıklarla ba_arılı bir akvaryum sa_lamak
için çok önemli bir uygulama. Ana tankınıza koydu_unuz herhangi bir balı_ın olabildi_ince
formunda ve tanktaki di_er balıklar ile yarı_maya hazır olmasını sa_lar. _laveten, balı_ı
karantina almak, ana tanka hastalık sokma olasılı_ını oldukça dü_ürür. Bir karantina akvaryumu
kurmak çok kolaydır ve sa_ladı_ı yararlardan dolayı kesinlikle maliyete ve çabaya de_er.